Dublin, de stad?
De naam verraadt al wat, de Dublinverordening is niet zomaar vernoemd naar de stad Dublin. Het is namelijk een verdrag dat in 1990 is overeengekomen in de stad Dublin, door twaalf lidstaten die bij de Europese Gemeenschap hoorden. Kort gezegd zou dit verdrag ervoor moeten zorgen dat snel duidelijk wordt welk land voor een asielverzoek in Europa verantwoordelijk is. Dit wordt gedaan aan de hand van objectief gerangschikte criteria.
In 2003 is dit verdrag omgezet in de regelgeving van de Europese Unie. Dit had als gevolg dat de inhoud van het verdrag ook bindend werd voor de Europese lidstaten die het verdrag niet hadden ondertekend. Maar ook voor bijvoorbeeld IJsland, Noorwegen en Zwitserland gold deze regelgeving. Deze omzetting heeft gezorgd voor de geboorte van de Dublinverordening II. Na weer enkele aanpassingen te hebben gemaakt in de verordening, spreken we sinds 2014 zelfs van de Dublinverordening III.
Een praktisch voorbeeld van de Dublinverordening:
Op het moment dat asielzoeker mevrouw X Italië binnenkomt, worden haar vingerafdrukken afgenomen. De vingerafdrukken van mevrouw X worden vervolgens opgeslagen in een Europese databank, genaamd Eurodac. Als deze mevrouw X vervolgens toch besluit door te reizen naar Nederland en hier asiel aanvraagt, zullen haar vingerafdrukken weer worden afgenomen. Uit de Eurodac zal blijken dat mevrouw X als eerst in Italië is geweest. De Dublinverordening heeft duidelijkheid verschaft voor zulke situaties. Want hierna zal Nederland een verzoek indienen bij Italië voor de overdracht van mevrouw X aan Italië. In zo’n geval hoeft Nederland het asielverzoek van mevrouw X ook niet in behandeling te nemen. Nederland kan haar overdragen aan de Italiaanse autoriteiten.
Maar, de uitzonderingen dan?
Stel dat mevrouw X familie heeft wonen in Nederland en om deze reden een asielaanvraag wilt indienen in Nederland? In zo’n geval moet het wel gaan om een echtgenoot of een minderjarig kind van mevrouw X. Een andere uitzondering kan een humanitaire grondslag hebben. Zo kan je bijvoorbeeld denken aan een ernstig zieke asielzoeker die een aanvraag indient.
Verder is het mogelijk om onder de Dublin claim uit te komen als je lang genoeg uit het zicht bent geweest van de autoriteiten.
Pros and cons?
Aan deze verordening kleven zowel voordelen als nadelen. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat de asielzoekers niet van een land naar een ander land gestuurd worden. Tegelijkertijd vermijdt het ook dat één persoon meerdere asielaanvragen in kan dienen op basis van verschillende identiteiten. Bijvoorbeeld nadat een lidstaat een asielzoeker al een negatieve beslissing heeft gegeven. Dit wordt ook wel ‘asielshoppen’ genoemd.
Een nadeel van deze verordening is dan wel dat er een hoge druk wordt gelegd op de lidstaten waar de asielzoekers als eerste binnenkomen, denk aan Italië en Griekenland.
Ook is bij de Dublinverordening uitgegaan van het ideale beeld dat er tussen de lidstaten geen verschil is in de asielprocedures en opvangen voor de asielzoekers. Echter, dit is in de realiteit helaas niet zo. In Griekenland zijn er slechte leefomstandigheden voor de asielzoekers. Ze leven in kampen, ze hebben weinig sanitaire voorzieningen en ze komen moeilijk aan eten. De situatie in Griekenland was zo erg uit de hand gelopen, dat er een uitzondering was getroffen met betrekking tot het Dublin-beleid. De asielzoekers die eerst in Griekenland waren geweest en die waren doorgereisd, mochten niet teruggestuurd worden naar Griekenland. Dit had te maken met de mensonterende omstandigheden voor asielzoekers. Ook stond Italië een tijd bekend om het feit dat ze asielzoekers lieten doorreizen zonder vingerafdrukken af te nemen. Hierdoor zou uit de Eurodac niet herleid kunnen dat Italië het land is dat de verantwoordelijkheid moest nemen voor de asielprocedure.
Nu kan gedacht worden hoe waterdicht dit systeem eigenlijk is. En in hoeverre er een voordeel is in dit systeem voor de asielzoekers, dit zijn namelijk de mensen die vluchten uit hun eigen land voor een betere toekomst.
Heb je naar aanleiding van dit artikel nog vragen over asielaanvragen op grond van de Dublinverordening, dan kun je via deze link contact opnemen, of stuur een mail naar info@advocaatclaudia.nl